เนื่องจากวันนี้ วันที่ 27 พค. 2553 เป็นวันมรณกรรมของ อาจารย์ปยุต เงากระจ่าง
ผมขอแสดงความไว้อาลัย และแสดงความเสียใจในการสูญเสียบุคลากรที่มีอิทธิพลสร้างสรรค์การ์ตูนไทย
ในรุ่นผมได้ตื่นตาตื่นใจกับการ์ตูนภาพยนตร์ไทยเรื่องสุดสาคร ในสมัยนั้นตื่นตาอลังการมากๆครับ
เนื้อหาภาพยนตร์ปัจจุบันคนที่พลาดดูในยุคนั้นน่าจะพอหาได้ในยูทูปบ้าง จะเห็นว่าสำหรับในยุคนั้นเป็นการ์ตูนอนิเมที่ไม่ธรรมดาเลยครับ
หมายเหตุ มีเรื่องเกี่ยวกับข้อมูลของท่านบางเรื่องเป็นที่ถกเถียงในทวิตเตอร์ว่าภาพยนตร์เรื่องเหตุมหัศจรรย์เป็นอนิเมชั่นเรื่องแรกของเอเชียด้วยหรือไม่ ผมเข้าใจว่าอาจจะเป็นความคลาดเคลื่อนและเข้าใจผิดกันในอนาคตถ้าไม่เขียนถึงไว้สักหน่อยให้ชัดๆ จึงขออนุญาตเรียบเรียงข้อมูลเท่าทราบให้ไว้ดังนี้ โดยส่วนตัวผมเห็นว่า ภาพยนตร์เรื่องนี้ไม่ได้เป็นอนิเมชั่นเรื่องแรก ของเอเชีย แต่ถ้าหากนับว่าเป็น color animation film ภาพยนตร์การ์ตูนอนิเมชั่นสีเรื่องแรกที่ได้ฉายในโรงภาพยนตร์จริงๆ น่าจะนับได้ ตามลำดับเงื่อนเวลาที่แสดงให้เห็นตามนี้ครับ
ตามข้อมูลอ้างอิงที่มีหลักฐานปัจจุบัน หรืออนิเมชั่นชิ้นแรกของโลก และของเอเชีย (เนื่องจากค้นพบในเอเชีย) World’s Oldest Animation ที่ค้นพบโดยชาวอิตาเลียน พบในประเทศอิหร่านครับ เป็นภาพแกะกระโดดเล็มใบไม้ บนภาชนะที่ถ้าหมุนแล้วจะเห็นตามภาพบน
ข้อมูลอ้างอิง http://www.cais-soas.com/News/2008/March2008/04-03.htm
คราวนี้มานับเฉพาะอนิเมชั่นฟิลม์ และอนิเมชั่นฟิลม์สี
1.animation film อนิเมชั่นเรื่องแรกของโลก
สร้างเสร็จในวันที่ 17 สค.ปี 1908 Émile Cohl จากฝรั่งเศสทำอนิเมชั่นเงียบเรื่องแรกของฝรั่งเศสเรื่อง Fantasmagorie และทาง IMdb ให้เครดิตว่าเป็นอนิเมชั่นเรื่องแรก
2.animation film อนิเมชั่นเรื่องแรกของเอเชีย สร้างเสร็จในปี 1917 ชื่อเรื่อง Imokawa Mukuzo Genkanban no Maki สร้างโดย Oten Shimokawa บางส่วนใช้วิธีเริ่มต้นวาดโดยใช้ชอล์กบนกระดานดำ และการพิมพ์ภาพพื้นดำบนกระดาษขาว แล้ววาดทับด้วยสีขาว (ความยาวไม่ทราบชัด ทราบแต่ว่าสั้นมากไม่เกิน 1 นาที)
(นอกจากนั้นมีการค้นพบว่ามีอนิเมชั่นสั้นๆอีก 1 ชิ้นในเกียวโต เป็นอนิเมสั้นๆขนาด 3 วิ ของ Katsudō Shashin (ที่น่าจะทำขึ้นในปี 1907 )
3.color animation film ภาพยนตร์การ์ตูนสีเรื่องแรกของไทย เรื่องเหตุมหัศจรรย์ ฉายในโรงหนังศาลาเฉลิมไทย ในวันที่ 13 เมษายน 1955 เป็นภาพยนตร์ขนาด ขนาด 16 มม. (ความยาว 12 นาที) เป็นภาพยนตร์การ์ตูนสีที่ได้ฉายในโรงหนังเรื่องแรกของไทยในวันที่ 13 เมษายน 1955 ในปี 1957 จึงได้รับการนำออกฉายสู่สาธารณชนอีกครั้ง ประกอบในรายการฉายภาพยนตร์เรื่อง ทุรบุรุษทุย ของ ส.อาสนจินดา ณ โรงภาพยนตร์บรอดเวย์ พระนคร
4.color animation film ภาพยนตร์การ์ตูนสีเรื่องแรกของญี่ปุ่น เรื่องนางพญางูขาว The Tale of the White Serpent ออกฉายในเดือนตุลาคม 1958 ครับ เฉือนทำเสร็จก่อนอีกเรื่องหนึ่งคือ Magic Boy ที่ออกฉายในเดือน ธค. 1959
จากข้อมูลนี้ลองพิจารณาเทียบดูกันนะครับว่า เรื่องใดมาก่อนเรื่องใดดูครับ
นอกจากนั้นยังนับอนิเมชั่นทางทีวีเรื่องแรก อนิเมชั่นสีทางทีวีเรื่องแรก แยกย่อยไปอีกได้
พูดง่ายๆขึ้นอยู่กับว่าเราจะตั้งนับแบบใดเท่านั้นเอง